Online Media

Quản trị mạng – Trong bài này, chúng tôi sẽ giới thiệu cho các bạn 5 mẹo mà bạn có thể thực hiện để khắc phục một số sự cố về các vấn đề mạng trong Windows Vista; gồm có chuẩn đoán tự động, công cụ dòng lệnh và phương pháp luận khắc phục sự cố mạnh.

Giới thiệu

Windows Vista cũng không khác so với hệ điều hành khác đó là dù sớm hay muộn thì bạn cũng sẽ gặp các vấn đề về mạng. Những vấn đề này có thể bị gây ra bởi hệ điều hành, hay lỗi cấu hình của người dùng hoặc quản trị viên, các vấn đề về mạng hay các vấn đề khác. Vì vậy không thể đưa ra câu hỏi rằng bạn có cần  phải thực hiện việc khắc phục sự cố mạng Vista hay không mà cần phải hỏi là khi nào bạn cần phải thực hiện việc khắc phục sự cố cho mạng này. Trong bài này chúng tôi sẽ giới thiệu 5 mẹo để các bạn có thể sử dụng nhằm khắc phục sự cố các vấn đề về mạng trong Windows Vista. Hãy bắt đầu bằng mẹo đầu tiên sau:

1. Sử dụng phương pháp “Bottom Up” tạm dịch là “lật ngược vấn đề”

Nếu quan sát mô hình tham chiếu 7 lớp OSI, bạn sẽ thấy rằng nó chính là mô hình lớp thể hiện tất cả các thành phần khác nhau để tạo nên một mạng. Lớp dưới cùng “bottom” là lớp vật lý. Lớp này được thể hiện trong thực tế đó là cáp dẫn, giao diện NIC, chuyển mạch và tín hiệu điện chạy trên dây. Nếu bạn bắt đầu việc khắc phục sự cố của mình ở lớp cuối cùng này (lớp vật lý) và chuyển dần lên các lớp trên trong mô hình, khi đó bạn sẽ đi qua các lớp khác như Data-Link layer (thường là Ethernet protocol), Network Layer (IP Network), Transport Layer (TCP),… và cuối cùng là lớp ứng dụng Application layer (layer 1).

Mẹo của chúng tôi là bắt đầu việc khắc phục sự cố bằng cách kiểm tra kết nối vật lý. Đây là một số câu hỏi đưa ra để bạn kiểm tra kết nối của mình:

Dù bạn sử dụng kết nối chạy dây hay không dây thì các câu hỏi đặt ra cũng tương tư như vậy. Lấy một ví dụ về trạng thái kết nối mạng không dây trong Vista:

Hình 1: Trạng thái kết nối mạng không dây trong Vista

Bạn hãy để ý vào phần “media state”. Trong trường hợp này, môi trường truyền là không dây nhưng thứ quan trọng ở đây là nó đã được kích hoạt.

Nếu bạ muốn thực hiện kết nối vào mạng không dây, cần phải bảo đảm rằng bạn đã kết nối một cách thực sự với một mạng. Có thể kích Connect to a Network để kết nối hoặc hủy kết nối từ một mạng wireless hoặc dialup.

Trên máy tính có kết nối Ethernet vật lý, bạn sẽ thấy những thứ tương tự. Hãy xem ví dụ dưới đây về Windows 2008 Server với một Ethernet NIC:

Hình 2: Windows 2008 Media Stat

Trên máy chủ này, bạn có thể thấy được rằng, môi trường Ethernet nằm trên kết nối LAN chạy dây được kích hoạt và bạn có thể thấy tốc độ của nó là 10.0 Gbps.

Nếu bạn có thể thẩm định được những thứ đó, hãy tiến hành thẩm định mô hình OSI cho tới khi nào tìm ra vấn đề. Các quản trị viên mạng thường có nói đùa về mô hình OSI là tồn tại một lớp thứ 8 trong mô hình này đó là lớp “end user” và họ cần phải có nhiều thời gian cho vấn đề này.
Tuy nhiên nhiều trong số những thứ trong đó sẽ cần phải đưa vào hạng mục cho việc test các lớp khác nhau trong mô hình tham chiếu như với hầu hết các công cụ mạng, chúng sử dụng để test các lớp Network & Transport có liên quan đến TCP/IP.

2. IP addressing

Để tiến sang bước này, bạn cần phải xác định được rõ ràng trạng thái của môi trường và đèn báo hiệu liên kết và kết nối mạng vật lý của bạn hiện đang làm việc. Khi đó bạn mới chuyển tiếp lên lớp cao hơn trong mô hình tham chiếu, chúng tôi sẽ bỏ qua lớp datalink layer (layer 2) và vào thẳng luôn lớp 3 (IP addressing) vì địa chỉ Ethernet MAC thường không gây ra vấn đề trong mạng.

Ở bước này, bạn cần kiểm tra IP addressing để bảo đảm rằng:

Để thực hiện điều này, bạn hãy mở Network and Sharing Center và giả dụ rằng bạn có một kết nối, kích vào View Status để xem giao diện mạng kết nối của bạn.

Hình 3: Quan sát trạng thái của kết nối

Sau đó kích Details để xem IP address, subnet mask, default gateway và DNS Servers. Nếu bạn quan sát chi tiết trong hình 4, khi đó bạn sẽ thấy rằng kết nối không có gateway hay DNS servers.

Hình 4: Kết nối không có default gateway hoặc DNS Servers

Thiếu một trong những thành phần này sẽ không cho phép bạn có được kết nối mạng như thường lệ. Rõ ràng không phải tất cả chúng được yêu cầu nhưng hầu hết chúng ta đều muốn truyền thông ra bên ngoài mạng LAN của mình. Một default gateway phải cần đến cho điều đó. Mặt khác, chúng ta cũng muốn truyền thông với nhiều máy chủ bằng tên (chẳng hạn như www.quantrimang.com thay vì 222.255.28.220) và tên của DNS Server IP cũng được yêu cầu cho điều đó.

Có một cách khác đó là bạn có thể thực hiện lệnh IPCONFIG /ALL để kiểm tra tất cả các cấu  hình IP như dưới đây:

Hình 5: Kết quả của lệnh IPCONFIG /ALL

Có lẽ bạn không nhận được các thiết lập vì adaptor của bạn hiện không sử dụng DHCP.
Thậm chí nếu bạn không có một IP address, default gateway và DNS Servers hợp lệ thì bạn cần ping đến chúng để bảo đảm rằng có thể truyền thông một cách thực sự với chúng.

3. Công cụ chuẩn đoán và sửa lỗi

Nếu bạn không muốn bắt tay vào thực hiện khắc phục các sự cố thì Vista cũng cung cấp sẵn cho bạn một công cụ Diagnose and Repair nhằm chuẩn đoán và sửa chữa một cách tự động cho các vấn đề kết nối mạng. Các quản trị viên CNTT có thể sử dụng công cụ này như một “cách thức bảo vệ mình bằng súng ngắn” để giải quyết vấn đề nhanh hơn mà không cần phải thử tất cả mọi thứ. Để sử dụng công cụ này, bạn chỉ cần mở Network and Sharing Center và kích Diagnose and Repair.

Hình 6: Chuẩn đoán và sửa lỗi

Lưu ý:
Vista cũng giúp bạn gọi công cụ chuẩn đoán và sửa lỗi “Network Diagnostics”. Công cụ này sẽ kiểm tra kết nối mạng của bạn để xác định vấn đề gặp phải. Nó sẽ chỉ dẫn cho bạn một cách cơ bản những gì sai trong kết nối mạng nhưng nếu bạn muốn có được các thông tin chi tiết bạn cần phải kiểm tra Event Viewer.

4. Filtering và Discovery mạng

Chúng ta vẫn tiếp tục đi ngược lên trong mô hình tham chiếu, lúc này chúng ta sẽ gặp lớp TCP và lọc ứng dụng - application layer filtering. Các tường lửa được sử dụng để lọc các kết nối mạng gửi đến và gửi đi. Chúng có thể nằm cục bộ trên máy tính Vista hoặc có thể nằm bên ngoài mạng, lọc các kết nối gửi đến và gửi đi với Internet. Chúng tôi sẽ không đề cập đến trường hợp tường lửa nằm bên ngoài mạng LAN. Còn nếu các tường lửa nằm trên máy tính Vista, bạn có thể có nhiều chứ không nhất thiết chỉ một (nếu bạn cài đặt tường lửa thêm của các hãng thứ ba khác). Mặc dù vậy, thứ đầu tiên mà bạn cần kiểm tra là tường lửa của chính Windows, đây là tường lửa được cài đặt một cách mặc định khi cài đặt Windows Vista.

Không phải là tường lửa Windows khóa tất cả sự truy cập mạng của bạn mà đúng hơn là nó đang khóa các kết nối gửi đến và gửi đi nào đó với các ứng dụng nào đó. Do có điều này là luôn tồn tại sự rủi ro nếu mạng nằm trong một mạng chia sẻ công, một thứ bạn thường phải thực hiện khi nằm trong mạng này là tắt bỏ tường lửa để kiểm tra xem vấn đề của bạn có được giải quyết không. Nếu vấn đề nằm ở đó, bạn có thể kích hoạt trở lại tường lửa của mình và sau đó khắc phục sự cố nó để chỉ ra cổng nào cần cho phép lưu lượng mạng của mình thông qua.

Để vô hiệu hóa hoặc bổ sung thêm các ngoại lệ cho tường lửa, bạn chỉ cần kích vào Windows Firewall bên trong Network and Sharing Center. Ở đây, bạn có thể xem được trạng thái của nó.

Hình 7: Kiểm tra tường lửa Windows

Chúng ta có thể thấy rằng, Windows Firewall có trạng thái enabled và điều đó có nghĩa rằng các kết nối gửi đến không có ngoại lệ sẽ bị chặn. Ở đây cũng không có thông báo nào khi một chương trình nào đó bị khóa chặn.

Để vô hiệu hóa tường lửa hoặc tạo một ngoại lệ, bạn chỉ cần kích Change Settings và thấy như sau:

Hình 8: Thay đổi các thiết lập về tường lửa trong Windows

Ở đây bạn có thể tắt tường lửa, xem hoặc thay đổi các ngoại lệ trong tab Exceptions, hoặc thấy được các tính năng nâng cao.

Bên cạnh Windows Firewall, nếu gặp phải vấn đề nào trong việc truy cập các máy tính trong mạng nội bộ, bạn cần kiểm tra các thiết lập Network Discovery. Để thực hiện điều đó, hãy vào Network and Sharing Center và tìm đến phần Sharing and Discovery. Kiểm tra các thiết lập của bạn về những thứ như Network Discovery, File Sharing,…

Hình 9: Sharing và Discovery

5. Sử dụng giác quan

Tuy chúng tôi đã cung cấp cho các bạn một số công cụ khắc phục sự cố, nhưng vẫn phải kể đến một mẹo khác ở đây đó là “giác quan” trong công việc. Đây là những cảm nhận cần thiết:

Kết luận

Qua hướng dẫn này chắc hẳn các bạn hoàn toàn có thể khắc phục được các vấn đề về mạng trong Vista nếu sử dụng hệ điều hành này. Đây quả thực rõ ràng không phải là vấn đề có hay không mà chính là vấn đề khi nào. Không những thế khi xảy ra sự cố bạn hoàn toàn có thể khắc phục một cách nhanh chóng với phương pháp tư duy được trang bị trong bài (giống như phương pháp “bottom up”) và một yếu tố nữa là bạn đã thực hành và đã bắt gặp các vấn đề đó từ trước.